Tại Việt Nam hoạt động bán hàng đa cấp là một loại hình kinh doanh được pháp luật Việt Nam cho phép thực hiện và được quy định Nghị định 40/2018/NĐ-CP ngày 12/3/2018 của Chính phủ về Quản lý hoạt động bán hàng đa cấp; Thông tư số 10/2018 ngày 24/5/2018 về quy đinh chi tiết một số điều của Nghị định số 40/2018/NĐ- CP về quản lý hoạt động kinh doanh theo phương thức đa cấp. Tuy nhiên trên thực tế hiện nay ngoài các doanh nghiệp và người tham gia bán hàng đa cấp của doanh nghiệp đang hoạt động trên địa bàn Hà Nội đúng quy định của pháp luật thì vẫn có một số doanh nghiệp và người tham gia của doanh nghiệp lợi dụng lòng tin và sự thiếu hiểu biết của người dân về các quy định của pháp luật liên quan đến hoạt động bán hàng đa cấp, gây tổn thất về kinh tế cá nhân người dân, tạo môi trường kinh doanh không lành mạnh, nguy cơ gây mất ổn định trật tự xã hội.

     Trong những năm qua, các cơ quan chức năng đã điều tra, xác minh và xử lý nhiều doanh nghiệp vi phạm về kinh doanh theo mô hình đa cấp. Gần đây, trên các phương tiện thông tin đại chúng phản ánh nhiều dấu hiệu vi phạm, hành vi lừa đảo của doanh nghiệp và người dân tham gia bán hàng đa cấp cùng với việc nhiêu người dân không tìm hiểu rõ về hoạt động bán hàng đa cấp trước khi tham gia, đặc biệt có người dân cả tin; hám lời nên đã tạo điều kiện cho doanh nghiệp, người tham gia bán hàng đa cấp của doanh nghiệp thực hiện hành vi vi phạm, lừa đảo.

     Các hình thức vi phạm của doanh nghiệp, người tham gia bán hàng đa cấp của doanh nghiệp rất đa dạng, tinh vi; doanh nghiệp, người tham gia tư vấn sai, mập mờ, không rõ ràng để người dân hiểu sai bản chất và tự nguyện thực hiện tư vấn cho chính người thân quen của mình vì vậy gây khó khăn cho công tác xử lý vi phạm của các cơ quan có thẩm quyền.

     Căn cứ vào Nghị định số 40/2018/NĐ-CP ngày 12/3/2018 của Chính phủ về Quản lý hoạt động bán hàng đa cấp hành quy chế phối hợp quản lý hoạt động bán hàng đa cấp trên địa bàn Hà Nội. Theo đó, để thông tin đến các tổ dân phố, hộ dân trên địa bàn được biết về các vấn đề liên quan đến hoạt động bán hàng đa, tìm hiểu, tránh để các doanh nghiệp bán hàng đa cấp bất chính, người tham gia bán hàng đa cấp lừa đảo, trục lợi.

     Tại Nghị định số 40/2018/NĐ-CP ngày 12/3/2018 của Chính phủ có nêu:

     Điều 4. Đối tượng kinh doanh theo phương thức đa cấp

     1. Hoạt động kinh doanh theo phương thức đa cấp chỉ được thực hiện đối với hàng hóa. Mọi hoạt động kinh doanh theo phương thức đa cấp với đối tượng không phải là hàng hóa đều bị cấm, trừ trường hợp pháp luật có quy định khác.

     2. Những hàng hóa sau không được kinh doanh theo phương thức đa cấp:

     a) Hàng hóa là thuốc; trang thiết bị y tế; các loại thuốc thú y (bao gồm cả thuốc thú y thủy sản); thuốc bảo vệ thực vật; hóa chất, chế phẩm diệt côn trùng, diệt khuẩn hạn chế sử dụng và cấm sử dụng trong lĩnh vực gia dụng và y tế và các loại hóa chất nguy hiểm;

     b) Sản phẩm nội dung thông tin số.

     Điều 5. Những hành vi bị cấm trong hoạt động kinh doanh theo phương thức đa cấp

     1. Cấm doanh nghiệp bán hàng đa cấp thực hiện những hành vi sau đây:

     a) Yêu cầu người khác phải đặt cọc hoặc nộp một khoản tiền nhất định để được ký hợp đồng tham gia bán hàng đa cấp;

     b) Yêu cầu người khác phải mua một số lượng hàng hóa nhất định để được ký hợp đồng tham gia bán hàng đa cấp;

     c) Cho người tham gia bán hàng đa cấp nhận tiền hoặc lợi ích kinh tế khác từ việc giới thiệu người khác tham gia vào hoạt động bán hàng đa cấp mà không phải từ việc mua, bán hàng hóa của người được giới thiệu đó;

     d) Từ chối chi trả không có lý do chính đáng các khoản hoa hồng, tiền thưởng hay lợi ích kinh tế khác mà người tham gia bán hàng đa cấp có quyền hưởng;

     đ) Cung cấp thông tin gian dối về kế hoạch trả thưởng, về lợi ích của việc tham gia mạng lưới bán hàng đa cấp;

     e) Cung cấp thông tin gian dối, gây nhầm lẫn về tính năng, công dụng của hàng hóa hoặc hoạt động của doanh nghiệp thông qua báo cáo viên, đào tạo viên tại hội nghị, hội thảo, đào tạo hoặc thông qua tài liệu của doanh nghiệp;

     g) Duy trì nhiều hơn một hợp đồng tham gia bán hàng đa cấp, vị trí kinh doanh đa cấp, mã số kinh doanh đa cấp hoặc các hình thức khác tương đương đối với cùng một người tham gia bán hàng đa cấp;

     h) Thực hiện khuyến mại sử dụng mạng lưới gồm nhiều cấp, nhiều nhánh mà trong đó người tham gia chương trình khuyến mại có nhiều hơn một vị trí, mã số hoặc các hình thức tương đương khác;

     i) Tổ chức các hoạt động trung gian thương mại theo quy định của pháp luật thương mại nhằm phục vụ cho việc duy trì, mở rộng và phát triển mạng lưới bán hàng đa cấp;

     k) Tiếp nhận hoặc chấp nhận đơn hoặc bất kỳ hình thức văn bản nào khác của người tham gia bán hàng đa cấp, trong đó, người tham gia bán hàng đa cấp tuyên bố từ bỏ một phần hoặc toàn bộ các quyền của mình theo quy định của Nghị định này hoặc cho phép doanh nghiệp không phải thực hiện nghĩa vụ đối với người tham gia bán hàng đa cấp theo quy định của Nghị định này;

     l) Kinh doanh theo phương thức đa cấp đối với đối tượng không được phép theo quy định tại Điều 4 Nghị định này;

     m) Không sử dụng hệ thống quản lý người tham gia bán hàng đa cấp đã đăng ký với cơ quan cấp giấy chứng nhận đăng ký hoạt động bán hàng đa cấp để quản lý người tham gia bán hàng đa cấp;

     n) Mua bán hoặc chuyển giao mạng lưới người tham gia bán hàng đa cấp cho doanh nghiệp khác, trừ trường hợp mua lại, hợp nhất hoặc sáp nhập doanh nghiệp.

     2. Cấm người tham gia bán hàng đa cấp thực hiện những hành vi sau đây:

     a) Hành vi quy định tại điểm a khoản 1 Điều này;

     b) Cung cấp thông tin gian dối hoặc gây nhầm lẫn về lợi ích của việc tham gia bán hàng đa cấp, tính năng, công dụng của hàng hóa, hoạt động của doanh nghiệp bán hàng đa cấp;

     c) Tổ chức hội thảo, hội nghị, đào tạo về kinh doanh theo phương thức đa cấp khi chưa được doanh nghiệp bán hàng đa cấp ủy quyền bằng văn bản;

     d) Lôi kéo, dụ dỗ, mua chuộc người tham gia bán hàng đa cấp của doanh nghiệp khác tham gia vào mạng lưới của doanh nghiệp mà mình đang tham gia;

     đ) Lợi dụng chức vụ, quyền hạn, địa vị xã hội, nghề nghiệp để khuyến khích, yêu cầu, lôi kéo, dụ dỗ người khác tham gia vào mạng lưới bán hàng đa cấp hoặc mua hàng hóa kinh doanh theo phương thức đa cấp;

     e) Thực hiện hoạt động bán hàng đa cấp tại địa phương nơi doanh nghiệp chưa được cấp xác nhận đăng ký hoạt động bán hàng đa cấp tại địa phương.

     3. Cấm tổ chức, cá nhân kinh doanh theo phương thức đa cấp, tổ chức hội nghị, hội thảo, đào tạo, giới thiệu về hoạt động kinh doanh theo phương thức đa cấp của mình hoặc của tổ chức, cá nhân khác khi chưa được cấp giấy chứng nhận đăng ký hoạt động bán hàng đa cấp, trừ trường hợp pháp luật có quy định khác.

     4. Cấm cá nhân tham gia vào hoạt động của tổ chức, cá nhân kinh doanh theo phương thức đa cấp chưa được cấp giấy chứng nhận đăng ký hoạt động bán hàng đa cấp, trừ trường hợp pháp luật có quy định khác.

     Điều 19. Hoạt động bán hàng đa cấp tại địa phương

     Doanh nghiệp bán hàng đa cấp được coi là có hoạt động bán hàng đa cấp tại địa phương nếu thuộc một trong các trường hợp sau:

     1. Doanh nghiệp có trụ sở chính, chi nhánh hoặc văn phòng đại diện có thực hiện chức năng liên quan đến hoạt động bán hàng đa cấp tại địa phương.

     2. Doanh nghiệp tổ chức hội nghị, hội thảo, đào tạo về bán hàng đa cấp tại địa phương.

     3. Doanh nghiệp có người tham gia bán hàng đa cấp cư trú (thường trú hoặc tạm trú trong trường hợp không cư trú tại nơi thường trú) hoặc thực hiện hoạt động tiếp thị, bán hàng theo phương thức đa cấp tại địa phương.